|
Quá trình của thoái hóa khớp. |
Những
người có dị dạng khớp, thừa cân béo phì, chấn thương khớp, khi trẻ lao
động nặng thì đến tuổi trung niên hoặc về già cũng dễ mắc bệnh thoái hóa
khớp.
Thoái hóa
khớp (THK) là một bệnh khớp thường gặp ở người cao tuổi (khoảng 80% cụ
trên 70 tuổi). Người bệnh thường có các triệu chứng đau khớp, hạn chế
vận động hay sưng khớp, biến dạng khớp. Những người có dị dạng
khớp, thừa cân béo phì, chấn thương khớp, khi trẻ lao động nặng thì đến
tuổi trung niên hoặc về già cũng dễ mắc bệnh. Vậy làm thế nào để có được
chế độ ăn uống phù hợp để dự phòng và giảm nhẹ căn bệnh THK?
Thực phẩm từ động vật
Người THK có thể ăn thịt lợn, thịt gia cầm (gà, vịt), tôm, cua, đặc
biệt là nên ăn cá nước lạnh như cá hồi, cá ngừ vì chúng chứa nhiều acid
béo omega-3. Nhiều người quan niệm "ăn gì bổ nấy", do vậy, để phòng ngừa
thoái hóa khớp, họ thường ăn những món ăn nấu từ xương ống hoặc sườn.
Về mặt khoa học, nước hầm từ xương ống hay sụn sườn bò và bê có chứa
nhiều glucosamin và chondroitin là những hợp chất tự nhiên trong sụn, có
tác dụng giúp sụn chắc khỏe. Ngoài ra, các món ăn nấu từ xương ống hoặc
sườn còn có thể bổ sung nguồn canxi quí báu cho cơ thể. Việc ăn các món
ăn từ tôm, cá hầm cả xương cũng giúp bổ sung canxi. Những người cao
tuổi nếu có điều kiện thì nên sử dụng những "dược liệu" tự nhiên này.
Thực phẩm từ thực vật
Người THK nên ăn đầy đủ các loại ngũ cốc. Ngoài ra, đậu nành, rau xanh,
hạt mầm có đặc tính chống bệnh tật, tăng cường hệ miễn dịch, kháng ôxy
hóa. Tăng cường ăn đu đủ, dứa, chanh, bưởi vì các loại trái này là nguồn
cung ứng men kháng viêm và sinh tố C, hai hoạt chất có tác dụng kháng
viêm. Đặc biệt hiện nay, người ta đã phát hiện được tác dụng chữa THK
của quả bơ kết hợp với đậu nành.
Nghiên cứu cho thấy các chất
trong trái bơ hay đậu nành có thể kích thích tế bào sụn sinh trưởng
collagen, một thành phần protein chủ yếu của gân, sụn và xương. Trong
một nghiên cứu, những người bị THK gối hay khớp háng được cho uống trái
bơ hay đậu nành trong vòng 6 tháng thấy giảm các triệu chứng của THK và
không phát hiện thấy tác dụng phụ gì cả. Một số gia vị như ớt, hạt tiêu,
gừng, lá lốt đều có tác dụng chống viêm, giảm đau đối với bệnh THK.
Thậm chí, người ta còn phân tách được từ ớt hoạt chất capsain có thể bôi
chữa sưng đau khớp thoái hóa.
Có nhiều loại nấm rất có ích
cho sức khỏe người cao tuổi. Các món ăn chế từ nấm như canh nấm đông cô,
lẩu nấm, nấm hương xào thập cẩm rất được ưa chuộng. Không chỉ là món ăn
ngon, các loại nấm còn có tác dụng tăng cường sức đề kháng cơ thể,
chống lão hóa, làm giảm nguy cơ mắc các bệnh như ung thư, tim mạch... là
các bệnh thường hay kèm theo người cao tuổi. Mộc nhĩ có tác dụng hạ
huyết áp, phòng ngừa bệnh xơ vữa động mạch. Nó còn chứa một loại
polysaccharid có khả năng tăng cường miễn dịch trong cơ thể để chống
chất phóng xạ và ức chế khối u. Nấm hương được mệnh danh là "vua của các
loại nấm" còn có tác dụng chống viêm, chữa cơ thể suy nhược, chứng chân
tay tê bại.
Y học hiện đại coi nấm hương như một
nguồn bổ sung đáng kể lượng vitamin D2 để phòng và chống bệnh còi xương,
trị chứng thiếu máu. Đó là do chất ergosterol có trong nấm hương, dưới
tác dụng của tia cực tím trong ánh nắng mặt trời sẽ chuyển thành vitamin
này. Nấm hương, mộc nhĩ kết hợp với súp lơ xanh, cà rốt, ớt đỏ để tạo
thành món nấm hương xào thập cẩm, không chỉ ngon mà còn có khả năng
phòng bệnh THK. Cà rốt và ớt rất giàu vitamin A và E, hai nhân tố cần
thiết để bảo vệ bao khớp và đầu xương. Súp lơ xanh là thực phẩm giàu
vitamin K và C, giúp cho xương khớp chắc khỏe.
Có quan điểm
cho rằng khi chế biến cà chua phải bỏ hạt vì ăn phải thì dễ bị viêm
xương khớp. Trên thực tế không đúng như vậy. Ăn cà chua rất có lợi vì có
thể làm bớt đau khớp. Hạt cà chua không những không có hại mà còn có
thể thay thế aspirin, có tác dụng giảm đau, chống viêm khớp. Tuy nhiên,
quả thật có một số thực phẩm không có lợi cho những người cao tuổi như
các chất béo (dầu, mỡ các loại), chất ngọt như kẹo, bánh, đồ uống ngọt.
Về đồ uống, các nghiên cứu của các nhà khoa học Thụy Điển đã chứng tỏ
uống rượu vang có điều độ có thể làm giảm một nửa nguy cơ phát triển
bệnh viêm khớp mạn tính.
Nguồn: Suckhoedoisong